Ομιλία Σάββα Καλεντερίδη στα Λευκάδια
Στα δεινά που υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου και όλης της Μικράς Ασίας στα οθωμανικά χρόνια, με εξισλαμισμούς, καταπίεση, φορολογία και παιδομάζωμα των νέων για τη δημιουργία σωμάτων γενιτσάρων, αναφέρθηκε ο Σάββας Καλεντερίδης, στην εκδήλωση του πολιτιστικού συλλόγου Λευκαδίων 'Τα Ανθέμια', στο ανοικτό γήπεδο μπάσκετ του χωριού.
Ο ομιλητής αναφέρθηκε επίσης: στα σουλτανικά διατάγματα Χάτι Σερίφ 1839 και Χάτι Χουμαγιούν 1856 με τα οποία έγιναν μεταρρυθμίσεις με στόχο την αναδιοργάνωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε επίπεδο διοίκησης, οικονομίας και σχέσεων με τους υπηκόους της. Το Χάτι Χουμαγιούν έδινε μεγάλη έμφαση στην ισότητα όλων των υπηκόων της Αυτοκρατορίας σε ζητήματα φορολογίας, συμμετοχής στο υπαλληλικό σώμα, σε όλα τα διοικητικά και δικαστικά όργανα, στην εισαγωγή στις στρατιωτικές σχολές και στην εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας.
Οι μεταρρυθμίσεις είχαν ως αποτέλεσμα, οι Έλληνες του Πόντου και της Μ. Ασίας καθώς και οι λοιποί χριστιανικοί λαοί, να αναπτυχθούν οικονομικά, πολιτισμικά και κοινωνικά.
Αυτό προκάλεσε την οργή των αξιωματικών της Αυτοκρατορίας, οποίοι δημιούργησαν το κίνημα των νεοτούρκων. Στις αρχές του 20ου αιώνα οργάνωσαν συνέδρια και έβαλαν τα θεμέλια εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών. Το 1915 διέπραξαν τη γενοκτονία σε βάρος του αρμενικού πληθυσμού και στη συνέχεια, το 1916, άρχισε η γενοκτονία σε βάρος του ελληνικού πληθυσμού στον ιστορικό Πόντο. Τον Μάιο του 1919 ο Μουσταφά Κεμάλ ξεκίνησε τη δεύτερη και δραματικότερη φάση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, που διήρκησε μέχρι το έτος 1922. Η ταφόπλακα του Ελληνισμού στη Μ. Ασία μπήκε με τη συνθήκη της Λωζάνης στις 24 Ιουλίου 1923.
Έγινε επίσης αναφορά στις ενέργειες που προχώρησαν οι Αρμένιοι αμέσως μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου που είτε δίκασαν, είτε εξόντωσαν τους βασικούς οργανωτές και εκτελεστές της γενοκτονίας τους.
Αντίστοιχα το ελληνικό κράτος, εκτός του ότι δεν έκανε τίποτα, το 1924 διέκοψε μνημόσυνο που τελούνταν από εξέχουσες προσωπικότητες Ποντίων και Μικρασιατών, στη Μητρόπολη των Αθηνών στη μνήμη των γενοκτονημένων Ελλήνων του Πόντου και Μ. Ασίας, με την κατηγορία ότι διαταράσουν τις σχέσεις με την Τουρκία .
Κλείνοντας έθεσε τους άξονες στους οποίους πρέπει να κινηθούν συντονισμένα οι ποντιακοί σύλλογοι και οι σύλλογοι των Μικρασιατών και της Ανατολικής Ρωμυλίας, στηριζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις, ώστε να επιτευχθεί η αναγνώριση γενοκτονιών των ελληνικών πληθυσμών από ξένες χώρες.
Στον χώρο υπήρχε και έκθεση φωτογραφίας με αναφορά στη ζωή και στη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με το τραγούδι «Την πατρίδαμ’ εχασα», που ερμήνευσε η Βίκυ Παπαδοπούλου και συνόδευσε με τη λύρα ο Αριστείδης Μιχαηλίδης.
Τους καλεσμένους και τον ομιλητή καλωσόρισε ο προέδρος του συλλόγου, Ηλίας Αλιτζανίδης.