Τοπική Αυτοδιοίκηση. Υπάρχει ανάγκη διορθωτικών παρεμβάσεων; Γράφει η Νίκη Καρατζιούλα
Λόγω της εκλογής νέων δημοτικών αρχών σε λίγες μέρες, έχει αναζωπυρωθεί ένας διάλογος που έγινε αρκετές φορές στο παρελθόν ,για το εάν και κατά πόσο ο νέος νόμος και η διοικητική διαίρεση που επέβαλλε ο "Καλλικράτης", επέδρασε θετικά ή αρνητικά στην επίλυση των τοπικών προβλημάτων.
Επειδή υπηρέτησα τον θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης και με την εφαρμογή του "Καποδίστρια" και με την εφαρμογή του "Καλλικράτη", θα ήθελα να καταθέσω μια άποψη προσωπική, έναν προβληματισμό που προκύπτει από την παρατήρηση αλλά και τη συμμετοχή στα δρώμενα, για εμπλουτισμό του διαλόγου που ήδη έχει υπάρξει περισσότερο, παρά για την εγωιστική διεκδίκηση της μοναδικής αλήθειας.
α. Η νέα διοικητική δομή που επέβαλλε ο "Καλλικράτης" δημιούργησε τεράστιους Δήμους σε έκταση, με πολλά και ποικίλης μορφής θέματα, για την επίλυση των οποίων χρειάζεται εξειδικευμένη γνώση και ανάλογο επιστημονικό προσωπικό. Όμως το προσωπικό που διατέθηκε στις νέες δομές, είναι αυτό που προέκυψε από τις συνενώσεις των πρώην "Καποδιστριακών" Δήμων και άρα δεν ήταν αρκετό για τις "πολλαπλές απαιτήσεις των καιρών", παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του.Από την άλλη το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, παραμένει ασαφές, πολύπλοκο και παράγει γραφειοκρατία σε μεγάλες ποσότητες. Αποτέλεσμα οι Δήμοι να στερούνται εξειδικευμένων υπαλλήλων για τις απαιτήσεις των καιρών και έργα άμεσης ανάγκης να μπλοκάρονται για χρόνια, από την γραφειοκρατική τήρηση του γράμματος του νόμου. Εάν σε όλα τα ανωτέρω συνυπολογίσουμε και την οικονομική στενότητα της πολιτείας, με αναλογική περικοπή και στα οικονομικά των Δήμων, η γενική εικόνα είναι, εικόνα εγκατάλειψης και μαρασμού. Το σύνηθες πλέον είναι να βλέπουμε αχρείαστες αναπλάσεις επί αναπλάσεων, χώρων που όλως τυχαίως βρίσκονται στο κέντρο ή στα όρια ενός μικρού κύκλου πέριξ του Δημαρχείου. Τα μικρά χωριά της περιφέρειας , κατά κανόνα αφημένα στο έλεος του θεού...
Νομίζω ότι, μικρότεροι Δήμοι, εξειδικευμένο προσωπικό, σαφέστερο νομικό πλαίσιο λειτουργίας και προσδιορισμένη κατανομή των όποιων εσόδων στην περιφέρεια, θα βοηθούσε στην ισόρροπη ανάπτυξη κατά το δυνατόν και σε κάθε περίπτωση θα έδινε στον πολίτη την αίσθηση του κράτους δικαίου, με φροντίδα στους "αδύναμους" έναντι των "ισχυρών".
β. Σοβαρά προβλήματα αλλοίωσης του δημοκρατικού πολιτεύματος δημιουργεί η απαίτηση τεράστιου αριθμού υποψηφίων, προκειμένου να "στηθεί" ένα αυτοδιοικητικό ψηφοδέλτιο στην ολότητά του. Ήδη υπάρχουν φήμες για φαινόμενα έμμεσου "εκβιασμού" πολιτικών στελεχών που ηγούνται αυτοδιοικητικών ψηφοδελτίων, όπου το πρόσχημα είναι η δυσχερής οικονομική θέση συμμετοχής σε έναν προεκλογικό αγώνα. Το γεγονός αυτό, μόνο που διαχέεται ως υπαρκτό, ανεξάρτητα από την έκταση ή και την ύπαρξή του, απομακρύνει από τον χώρο υγιή στελέχη που αρνούνται να διακινδυνεύσουν μια ενδεχόμενη σπίλωση του ονόματός τους. Απομακρύνει τη νέα γενιά, η οποία και με την ομορφιά της νιότης, αρνείται να αποδεχτεί την όποια φήμη ακόμη συναλλαγής. Μετατρέπει το πολίτευμα σε ολιγαρχικό, καθότι σε λίγα χρόνια από σήμερα και εάν δεν αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, μόνο οι "έχοντες" θα είναι σε θέση να "αγοράσουν" εκλογικό σχήμα και δημοτική αρχή.
Νομίζω ότι πρέπει άμεσα να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων (όχι πάνω από έντεκα) και κατά λογική συνεκδοχή ο αριθμός των υποψηφίων για την δημιουργία ψηφοδελτίου.(Αδιανόητο ολόκληρη Αμερική να χρειάζεται κυβέρνηση δεκαπέντε υπουργών και ένας δήμος πλέον των σαράντα...).Ισχυρές υπηρεσίες, που θα έχουν αρμοδιότητα την υλοποίηση και μόνο, χωρίς καθυστέρηση των πολιτικών αποφάσεων. Δημοψηφίσματα σε θέματα μείζονος ενδιαφέροντος, ώστε οι δημοτικές αρχές να ξεκολλήσουν από το τέλμα και να παραγάγουν έργο.
γ. Επιβάλλεται άμεσα να γίνει σαφές το νομικό πλαίσιο , μέσα στο οποίο θα κινούνται εφεξής αυτοί οι οργανισμοί. Ιδιαίτερα στον χώρο ανάθεσης μεγάλων έργων, η πολιτεία οφείλει να αποσαφηνίσει το τοπίο, ώστε και τα έργα να προχωρούν και τα πρόσωπα που εμπλέκονται να μην έχουν τον φόβο του διασυρμού της προσωπικότητάς τους, λόγω των ασαφειών στις διαδικασίες.
Νομίζω ότι οι νομικοί σύμβουλοι θα πρέπει να έχουν ολοκληρωτικά την ευθύνη της νομιμότητας των αποφάσεων ενός δημοτικού συμβουλίου, χωρίς κανένα δικαίωμα παρέμβασης στην σκοπιμότητα της απόφασης. Σήμερα το μισό δικαστικό σώμα ασχολείται με την νομιμότητα ή μη αποφάσεων δημοτικών αρχών, αποφάσεων που ελήφθησαν προ αμνημονεύτων χρόνων. Η διαδικασία αυτή κρατά ομήρους και σπιλώνει προσωπικότητες για χρόνια με την φήμη του εγκαλούμενου και όταν αποδεικνύεται η αθωότητα είναι πια αργά, η κοινωνία ήδη "τιμώρησε" τον φερόμενο υπαίτιο.
Είμαι πεπεισμένη ότι η Νέα Δημοκρατία και ο πρόεδρος αυτής Κυριάκος Μητσοτάκης θα κάνουν εκείνες τις διορθωτικές παρεμβάσεις που θα επιτρέψουν στο μέλλον, να ασχολούνται οι ικανότεροι, να επιστρέψουμε στις πραγματικά δημοκρατικές επιλογές και λειτουργίες, να γίνει οικονομία κλίμακας και να αποτελέσει η τοπική αυτοδιοίκηση μοχλό ανάπτυξης και όχι πεδίο α-πολίτικων συγκρούσεων.
Σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα και τον δύσκολο αγώνα τους. Έχοντας εμπειρία από εκλογές τέτοιου τύπου και αντιλαμβανόμενη τις δύσκολες μέρες που περνούν και που ακολουθούν, εύχομαι από καρδιάς σε όλους τους εμπλεκόμενους περίσσεια δύναμη.
Θα μου επιτρέψετε όμως σ αυτούς που αγωνίζονται για τις ιδέες και τα προτάγματα της Νέας Δημοκρατίας, να ευχηθώ κάτι παραπάνω, καλή επιτυχία στην εφαρμογή των ιδεών αυτών στην πράξη.
Σε κάθε περίπτωση είναι ένας αγώνας που αξίζει να δοθεί!
Νίκη Καρατζιούλα
Πολιτικό στέλεχος Νέας Δημοκρατίας