Σημεία του Βερμίου με ιστορία. 'Παλιογέφυρο'. Το παλιότερο μονοπάτι του βουνού μας

Το «Παλιογέφυρο» είναι ένα μονοπάτι που ξεκινάει από τον Άγιο Νικόλαο και καταλήγει στο κέντρο του βουνού μας, ακολουθώντας τη βόρεια πλαγιά που βρίσκεται κάτω από τη Γραμμένη και φτάνει μέχρι τα Πριόνια.

Το όνομα του οφείλει στο ξύλινο γεφύρι που ένωνε τις 2 άκρες του, στηριζόμενο σε μία πατούρα ενός βράχου που πελεκήθηκε για να το στηρίξει, οι παλιοί έλεγαν ότι «αν πέσει το μουλάρι στο παλιογέφυρο, δεν πας να πάρεις ούτε τη σέλα» , για να δείξουν το βάθος του γκρεμού σε εκείνο το σημείο.

Το μονοπάτι είναι επίσης γνωστό και σαν Εμπορικό ή Ρωμαίκό μονοπάτι. Χωρίς να είμαι ιστορικός και μεταφέροντας αυτά που άκουσα από παλιούς.

Όντως το μονοπάτι δείχνει παλιό. Αυτό φαίνεται από πέτρινες αναβαθμίδες (τοιχεία) που υπάρχουν σε μέρη του μονοπατιού για αντιστήριξη και λογικά από την κατάληξη του που οδηγούσε στη μία άκρη του στο «Παλιοχώρι» που είναι η Παναγία Σελιώτισα στα Πριόνια. Μέρος που είχε κατοίκους και φυσικά λίγο μακρύτερα στο Άνω Σέλι. Χωριό που έσφυζε από ζωή πριν οι Κομιτατζήδες και οι πόλεμοι το σβήσουν από τον χάρτη.

Το άλλο σημείο του μονοπατιού οδηγεί στη θέση ‘Βουλάδες’ ή ‘Βουλόγκες’ πάνω από τα Πριόνια με κατεύθυνση τη Σελιώτικη Μπάρα.

Το κακό με τα παλιά μονοπάτια είναι ότι οι δρόμοι που ανοίχτηκαν μετά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο έκοψαν τη ροή τους ή πάτησαν και πάνω σε αυτά, έτσι κάποια εξαφανίστηκαν και άλλα κατακερματίστηκαν. Φυσικά με το αυτοκίνητο σαν μέσο μεταφοράς η χρησιμότητα τους χάθηκε, χορτάριασαν όσα διασώθηκαν και πολλά αφομοιώθηκαν από τη φύση.

Φανταστείτε όμως πόσοι πραματευτάδες πέρασαν από αυτά, πόσοι ξυλοφόροι με τα μουλάρια τους κατέβασαν ξύλα, πόσοι πεζοπόροι αλλά και ιππείς τα διέσχισαν και πόσο πίσω στην ιστορία μας φτάνουν.

Μέρος αυτού του μονοπατιού δεσμεύτηκε χαμηλότερα από το εκτροφείο θηραμάτων, έτσι σήμερα αν κάποιος το περπατήσει μπορεί να βρει πρόσβαση από τη θέση ‘Χρούπα’.

Περπατώντας λοιπόν μέσα σε αυτό ανηφορικά μέσα από δασωμένα κομμάτια έχεις θέα προς το Μουντάκι, το Πηγαδάκι, το Κορίτσι, τις κορφές Φλάμπουρο και Παλάτι αλλά και προς τα Πριόνια, ενώ όσο ανεβαίνει ένα μέρος του έχει κατάληξη στο ρέμα Παλιοπρίονο που τελειώνει στον Άγιο Νικόλαο. Το ρέμα κάποτε είχε συνεχή ροή αλλά με τα χρόνια δεσμεύτηκαν νερά από 3 ποτάμια ψηλά για την υδροδότηση του Σελίου (Ίσβορος, Μπελίτσα και Παλιοπρίονο) που κατέληγαν σε αυτό με αποτέλεσμα τηνστέρηση ενός μέρους υδάτων που έφταναν από τον Σελιώτικο Λάκο στα Καζάνια και στις πηγές της Αράπιτσας, πράγμα που φαίνεται στη δυναμική των πηγών με τα χρόνια αλλά επηρεάζει την πανίδα άμεσα αλλά και το μικροκλίμα της περιοχής.

Η διαδρομή από μόνη της λοιπόν σε μεταφέρει πίσω στον χρόνο, οι εικόνες και η μυρωδιές του δάσους αυθεντικές και όσο ανεβαίνεις μέσα από Πουρνάρι, Γλυστροκουμαριά, Σφένδαμο και Οξιά, η αίσθηση αλλάζει με το Πεύκο να κάνει αισθητή την παρουσία του. Είσαι στο βασίλειο της φύσης, ένα με τα αγρίμια που το περιδιαβαίνουν και το μυαλό και οι αισθήσεις απελευθερώνονται από τα δεσμά του τσιμέντου και γίνονται μέρος αυτού του συνόλου, αυτού που το Γεράκι γίνεται ένα με τον αέρα και η ζωή ακόμα κινείται σε ρυθμούς που δεν άλλαξαν από την επέλαση της τεχνολογίας και των «θέλω» του ανθρώπου, μέχρι πότε όμως…

Είναι στο χέρι μας να σώσουμε τα βουνά μας, τη φύση μας, την ιστορία τους, το μέλλον των παιδιών μας…

Κείμενο: Γιώργος Καισαρίδης (συνοδός Βουνού - Οδηγός Βουνού Μountain Bike leader)