Ο ρόλος του Ποντιακού Ελληνισμού στην επανάσταση του 1821

Διακόσια χρόνια μετά την κήρυξη της επανάστασης του 1821 και ενώ έχουν γραφτεί άρθρα, βιβλία και διατριβές για τους ανθρώπους που δώσαν την περιουσία και τη ζωή τους για τον αγώνα, πολλοί αγνοούν τον ρόλο των Ελλήνων του Πόντου και την καταλυτική συμμετοχή τους σε αυτήν.

Βέβαια η Ελλάδα η οποία με τον καιρό συρρικνώθηκε γεωγραφικά ξέχασε πολλά παιδιά και ευεργέτες της από τη Βόρειο Ήπειρο τη Μολδοβλαχία τη Ρωσία τη Μικρά Ασία και φυσικά τον Πόντο. Για μένα, έναν Έλληνα με πατέρα Πόντιο με καταγωγή από την Αργυρούπολη, μητέρα μισή Μικρασιάτησα από την Κωνσταντινούπολη (από τον πατέρα της) και μισή Ναουσαία (από τη μητέρα της), τίποτα δεν είναι τυχαίο. Γιατί οι πρόγονοί μου έφυγαν από τόπους που πρόσφεραν στο Έθνος και κατέληξαν εδώ στην Ηρωίκή πόλη της Νάουσας. Σε ένα μέρος που η αδάμαστη ψυχή του Έλληνα δεν άντεξε και βροντοφώναξε Λευτεριά ξέροντας όμως ότι το τίμημα θα ήταν βαρύ.

Όλοι ξέρουν τον ρόλο του πρίγκιπα Αλέξανδρου Υψηλάντη, υπασπιστή του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄ (συγγενή των Κομνηνών) στην οργάνωση της Φιλικής Εταιρίας και τη διάθεση όλης της οικογενειακής περιουσίας για τον αγώνα του Έθνους. Αυτό που δεν ξέρουν είναι ότι η οικογένεια Υψηλάντη έχει καταγωγή από ένα χωριό της περιοχής του Όφεως, την Υψηλ, εξού και το όνομα της οικογένειας. Η οικογένεια αυτή έδωσε 4 από τα 7 παιδιά της στον αγώνα και πέρασαν στο πάνθεον των ηρώων.

Επίσης πολλοί δεν ξέρουν ότι η οικογένεια Μουρούζη είχε καταγωγή από τον Πόντο. Οικογένεια που πλήρωσε μεγάλο φόρο αίματος στην επανάσταση και στο όνειρο της λευτεριάς των Ελλήνων. (Συγγενής των Μουρούζηδων από τη μητέρα του ήταν ο Αλέξανδρος Ζαΐμης και ήταν πολύ περήφανος για αυτό.)

Πολλά χρήματα για τον αγώνα έδωσε ένας ακόμα Έλληνας του Πόντου ο Ηλίας Κανδήλης από την Ταυρίδα.

Άξιο λόγου είναι να πούμε και για τον περίφημο Ιερό Λόχο ο οποίος αποτελούνταν από 500 εθελοντές με στολές από μαύρη τσόχα και σύμβολο μία νεκροκεφαλή με χιαστί δύο οστά, που σήμαινε «Ελευθερία ή Θάνατος». Μέσα σε αυτούς πολλοί εθελοντές από την Αργυρούπολη (Γκιουμούς Χανέ) του Πόντου, τη Σινώπη, την Τραπεζούντα αλλά και άλλες περιοχές. Εδώ να σημειωθεί ότι με αυτά τα στοιχεία ο Τούρκος Σουλτάνος κήρυξε τον Ιερό Λόχο σαν Ποντιακή στρατιωτική μονάδα και έσφαξε τους πρόκριτους της Αργυρούπολης. Επί δύο χρόνια οι κάτοικοι του Πόντου και της περιοχής της Αργυρούπολης δεν είχαν το δικαίωμα να παίρνουν νερό από τις βρύσες και έπαιρναν νερό αφού νύχτωνε. Ένα μεγάλο μέρος λοιπόν των Ιερολοχιτών ήταν Πόντιοι φοιτητές.

Δεν είμαι ιστορικός ούτε θέλω να κουράσω με περισσότερες λεπτομέρειες για αγωνιστές από τον Πόντο, όμως μιας και στην πόλη μας οι περισσότεροι Πόντιοι έχουμε καταγωγή από την Αργυρούπολη, θεώρησα ότι ήταν χρέος μου αυτή η αναφορά.

Είμαι Έλληνας ποντιακής καταγωγής που κατοικεί στη Μακεδονία, στην Ηρωική πόλη της Νάουσας και είμαι περήφανος γι’ αυτό.

Εύχομαι η θυσία όλων αυτών των ανθρώπων που έβαλαν με τη ζωή και το αίμα τους τα θεμέλια για το σύγχρονο Ελληνικό κράτος, αλλά και το μήνυμα της επανάστασης, να μην σβήσουν ποτέ στην ψυχή μας. Χρόνια Πολλά Έλληνες!

Γεώργιος Καισαρίδης