Θανάσης Τσολάκης: Η μουσική δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη!
«Η μουσική είναι ένα δέντρο. Ένα δέντρο με πολλά κλαδιά και ακόμη περισσότερα φύλλα…» υποστηρίζει ο Βεροιώτης μουσικός Θανάσης Τσολάκης, σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στο ‘polismagazino.gr’. Διαβάστε την!
Η Μουσική ενώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς;
Εάν λάβουμε υπόψιν το γεγονός ότι η μουσική μπορεί να θεωρηθεί γλώσσα, και δη μια διεθνής γλώσσα, τότε μπορώ να πω αναμφίβολα πως ενώνει τους λαούς. Δεν χρειάζεται να βρεθείς σε κάποιον συναυλιακό χώρο όπου μουσικοί από όλον τον κόσμο μπορούν να συμπράξουν, παρά το γεγονός ότι μπορεί να μην μιλούν την ίδια γλώσσα, για να καταλάβεις την οικουμενικότητα της. Μπορεί κανείς να το εντοπίσει αυτό σε απλά πράγματα του καθημερινού βίου. Σε όποιο σημείο του κόσμου και αν βρεθείς είναι σίγουρο πως θα ακούσεις κάποιον να σιγοτραγουδά μια μελωδία, την οποία ακόμη και αν δεν γνωρίζεις θα σου διεγείρει συναισθήματα, αποδεικνύοντας έτσι πως όχι απλά η μουσική είναι μια διεθνής γλώσσα, αλλά είναι μια γλώσσα συναισθημάτων κοινή σε όλους τους πολιτισμούς.
Εάν πάλι σκεφτούμε την μουσική ως Τέχνη και Επιστήμη, πάλι θα δούμε πως μέσα από αυτήν και τις έρευνες που γίνονται σε επιστημονικό επίπεδο, πολιτιστικά και πολιτισμικά στοιχεία έρχονται στην επιφάνεια και τα οποία είναι άμεσα διαθέσιμα σε όποιον ενδιαφέρεται για αυτά. Φτάνουμε έτσι πάλι στο συμπέρασμα πως η μουσική ενώνει λαούς και πολιτισμούς με ποικίλους τρόπους.
Ποιον μουσικό θαυμάζετε και γιατί;
Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Θαυμάζω τους κλασικούς και σύγχρονους συνθέτες για τα μουσικά αριστουργήματα που μας έχουν παραδώσει. Θαυμάζω πολλούς εκτελεστές για τις ποικίλες εκδοχές αυτών των έργων που μας έχουν παραδώσει, μετά από χρόνια αυστηρής προσωπικής μελέτης. Θαυμάζω ερασιτέχνες μουσικούς, που πολλές φορές παράγουν μουσική με μεγαλύτερο βάθος και ουσία από επαγγελματίες.
Αν τέλος θα έπρεπε να επιλέξω και κάποιον ως μονάδα, μπορώ να πω πως θαυμάζω τους δασκάλους μου για όλες τις γνώσεις που μου έχουν προσφέρει απλόχερα και κυρίως τέσσερις φιγούρες στον μουσικό μου βίο. Τον καθηγητή και πανεπιστημιακό μου μέντορα στη Σύνθεση, Δημήτρη Παπαγεωργίου, την Αθανασία Κυριακίδου, καθηγήτρια μου στην Διεύθυνση Ορχήστρας και Χορωδίας, ένας άνθρωπος που καθημερινά μου προσφέρει απλόχερα τις γνώσεις και την σοφία της, την Ελένη Αναγνώστου, με την οποία έκανα τα πρώτα μου βήματα στο τραγούδι και η οποία πίστεψε σε εμένα και μου έδωσε την αρχική ώθηση και τέλος την Πόπη Φιρτινίδου, καθηγήτρια μου στο πιάνο, ο άνθρωπος που με υποστήριξε και υποστηρίζει καθημερινά με κάθε δυνατό για αυτήν τρόπο και μου δίνει κουράγιο και δύναμη να συνεχίζω.
“Η μουσική είναι μία, οι μουσικοί πολλοί.” Πως θα περιγράφετε αυτή την πρόταση;
Η μουσική είναι ένα δέντρο. Ένα δέντρο με πολλά κλαδιά και ακόμη περισσότερα φύλλα. Αυτό σημαίνει πως μπορείς να βρεις άπειρες εκδοχές της, καθότι υπάρχουν διάφοροι εκπρόσωποι της. Οι διάφοροι εκτελεστές της, άλλες φορές πετυχημένα, άλλες όχι και τόσο, προσπαθούν απλά να την εκφράσουν μέσα από το δικό τους πρίσμα, παρόλα αυτά η οικουμενικότητα της δεν χάνεται.
Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;
Είναι ανάγκη και αυτό δεν είναι προσωπική άποψη, αλλά τεκμηριωμένη από την επιστημονική κοινότητα. Έχουν γίνει μελέτες που αποδεικνύουν ότι η μουσική βοηθά στη θεραπεία ψυχικών νόσων, στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και σε θέματα αντίληψης. Τόσο οι εκτελεστές όσο και οι ακροατές επωφελούνται, ο καθένας σε διαφορετικό επίπεδο, από αυτές της τις ιδιότητες.
Επιστημονικοί τομείς όπως αυτός της νευροψυχολογίας και ψυχοθεραπείας ερευνούν τον τρόπο που επιδρά η μουσική στον ανθρώπινο εγκέφαλο και την ψυχολογία του, εμφανίζοντας συχνά τεκμήρια για την σημαντικότητά της. Καταλήγω λοιπόν και πάλι στο συμπέρασμα πως η μουσική δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη.
Πώς μπορεί ένας γονιός να ανακαλύψει το ταλέντο του παιδιού του στη μουσική;
Το μόνο που χρειάζεται είναι να του δώσει την ευκαιρία να πειραματιστεί με τη μουσική στην ολότητα της. Το ταλέντο επίσης θεωρώ πως είναι κάτι υποκειμενικό. Ταλέντο είναι και το να έχεις την υπομονή να μελετήσεις ένα μουσικό κείμενο πολλές ώρες συνεχόμενα (κάτι το οποίο είναι σύνηθες στο επάγγελμα μας). Καλό είναι γενικά ένας γονιός να δώσει την ελευθερία στο παιδί του να ανακαλύψει ποιο είναι το πάθος του για τη μουσική (το ίδιο και σε κάθε τέχνη και Επιστήμη) και μετά με υπομονή και ίσως και ταλέντο όλα θα πάρουν τον δρόμο τους.
Διδάσκεται σήμερα η Μουσική παράδοση μέσα από την εκπαίδευση;
Θεωρώ πως γίνονται αρκετές προσπάθειες στην Ελλάδα του σήμερα για να διδαχθεί τόσο η Δυτικό-ευρωπαϊκή μουσική παράδοση όσο και ελληνική μουσική παράδοση. Επιτυγχάνεται, δυστυχώς, κυρίως στην ιδιωτική εκπαίδευση, ενώ τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι καταρτισμένοι μουσικοί εισέρχονται στην δημόσια εκπαίδευση και μεταδίδουν τις γνώσεις τους στην νέα γενιά.
Δουλεύοντας τον τελευταίο χρόνο στο εξωτερικό, ως καθηγητής Μουσικής, μπορώ να πω πως η Ελλάδα φτάνει τα διεθνή πρότυπα εκπαίδευσης με ταχύτατους ρυθμούς.
Υπάρχουν Έλληνες αξιόλογοι μουσικοί, με μουσική κατάρτιση και γνώσεις;
Υπάρχουν αξιόλογοι μουσικοί (εκπαιδευτικοί και εκτελεστές), με υψηλή επιστημονική κατάρτιση οι οποίοι αποτελούν καθηγητές και διεθνής εκπροσώπους της χώρα μας. Έχουμε έναν ικανό αριθμό μουσικών, όπως ο Λ. Καβάκος, που διαπρέπουν στο εξωτερικό και ακόμη περισσότερους που βελτιώνουν το σύστημα στην Ελλάδα.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Πριν από έναν χρόνο έκανα την κίνηση να φύγω στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο, για να ακολουθήσω το επάγγελμα του διευθυντή Ορχήστρας και Χορωδίας, κάτι το οποίο αυτή τη στιγμή επιτυγχάνω μέσα από τη θέση του καθηγητή μουσικής. Αυτό που θα ήθελα σύντομα να αρχίσω είναι το διδακτορικό μου και τη δημιουργία της δικής μου ανεξάρτητης Ορχήστρας.
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Θανάσης Τσολάκης γεννήθηκε στη Βέροια. Από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με το πιάνο και το τραγούδι, έχοντας από την αρχή της πορείας του συνεργασίες με την Λυρική Σκηνή, Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ως χορωδός. Κατέχει πτυχίο πιάνου (τάξη Π. Φιρτινίδου) και Πτυχίο στη Μουσικολογία και Σύνθεση (τάξη Δ. Παπαγεωργίου) , από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παράλληλα έχει σπουδάσει κλασσικό τραγούδι, διεύθυνση ορχήστρας και διεύθυνση Χορωδίας δίπλα στην Μουσικολογία και μαέστρο Αθανασία Κυριακίδου.
Έχει συνεργασίες ως σολίστ με διάφορους πολιτιστικός φορείς της χώρας, όπως η Δημοτική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης, Λυρική σκηνή, Κ.Θ.Β.Ε, Ο.Μ.Μ.Θ, και η συμφωνική ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, την οποία διηύθυνε στο 6ο masterclass διεύθυνσης Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων, υπό την διδασκαλία του αρχιμουσικού Μιχάλη Οικονόμου και της μαέστρου και μουσικολόγου Αθανασίας Κυριακίδου.
Ταυτόχρονα έχει βραβευθεί σε διάφορους διαγωνισμούς ως σολίστ στο τραγούδι και ως συνθέτης. Είναι ιδρυτής του φωνητικού συνόλου Vocalist ensemble, Burghley Orchestra και LaSwap Choir. Πλέον εργάζεται ως καθηγητής Μουσικής στο Acland Burghley School of Camden, στο Λονδίνο, ενώ συνεχίζει την πορεία του ως σολίστ και μαέστρος.