Ελένη Χατζηιωάννου: Στο επίκεντρο ο άνθρωπος

Αφιέρωμα στην Ελένη Χατζηιωάννου διαβάσαμε στην «Καθημερινή». Για μια «… νέα γυναίκα που αποφάσισε να εγκαταλείψει μια καλή θέση στον ιδιωτικό τομέα, με υψηλές αποδοχές και προοπτική καριέρας, προκειμένου να βοηθήσει συμπολίτες μας που βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό…»

Η 36χρονη Ελένη Χατζηιωάννου από τη Νάουσα μέχρι το 2012 απολάμβανε τη θέση της διευθύντριας μάρκετινγκ σε μια από τις κορυφαίες εταιρείες της χώρας, ενώ παράλληλα κάλυπτε και τις κοινωνικές της ανησυχίες ως ανάδοχος ενός παιδιού στο Αφγανιστάν, μέσω του σχετικού και επιτυχημένου προγράμματος της ActionAid. Έξι χρόνια μετά, είναι επικεφαλής μιας νέας δομής της οργάνωσης στον Κολωνό, του «Επίκεντρου».

Όλα άλλαξαν το 2012, σε ένα από τα ταξίδια αλληλεγγύης που διοργανώνει η ActionAid ειδικά για τους αναδόχους παιδιών. Η Χατζηιωάννου δεν ταξίδεψε στο Αφγανιστάν, όπου βρισκόταν το παιδί που είχε αναδεχθεί, αλλά στην Αιθιοπία. «Ακούγεται κλισέ, αλλά αυτό το ταξίδι μού άλλαξε τη ζωή... Επέστρεψα πίσω μια άλλη Ελένη, όχι εμφανώς στην αρχή, αλλά κατάλαβα ότι κάτι συνέβαινε μέσα μου», λέει χαμογελώντας. «Βρέθηκα σε μια χώρα όπου οι συνθήκες είναι πραγματικά δραματικές, μιλάμε για ακραία φτώχεια. Συγχρόνως, όμως, συνάντησα ανθρώπους με τεράστια αξιοπρέπεια και απίστευτη δύναμη, ανθρώπους που έχουν τη δυνατότητα να σου δίνουν οι ίδιοι αγάπη αντί να ζητάνε».

Η ίδια λέει ότι ένιωθε, πλέον, την ανάγκη να πηγαίνει κάθε χρόνο ένα τέτοιο ταξίδι (σ.σ.: έχουν φθάσει ήδη τις 6 οι χώρες που έχει επισκεφθεί), αλλά «και να αλλάζω τον τρόπο που καταναλώνω, που πηγαίνω διακοπές, να αλλάζω την παρέα μου, ακόμη και την πόλη που ζω».

Η διαδικασία μπορεί να ήταν μακρά, όμως η απόφαση, το καλοκαίρι του 2016, να παραιτηθεί από τη δουλειά της και να αναλάβει μια κενή θέση στην ActionAid, ελήφθη αστραπιαία: «Αν ανακαλύψεις τι πραγματικά αγαπάς και τι θέλεις να κάνεις 10 ώρες την ημέρα στη ζωή σου, δεν υπάρχει τίποτε να σε σταματήσει».

Με καταγωγή από τη Νάουσα, η 37χρονη Ελένη Χατζηιωάννου περνάει τον περισσότερο χρόνο της στον Κολωνό. Στο «Επίκεντρο». «Όλη την ημέρα, 35 άνθρωποι προσπαθούμε να δίνουμε ευκαιρίες και πρόσβαση σε συνανθρώπους μας, ακόμη και σε πράγματα που οι υπόλοιποι θεωρούμε αυτονόητα, αλλά οι ίδιοι δεν μπορούν να καλύψουν λόγω οικονομικών δυσκολιών». Το «Επίκεντρο» υλοποιεί δράσεις κοινωνικής στήριξης για ενηλίκους, παιδιά και εφήβους, καθώς καθημερινά εργάζονται σε αυτό κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγος, λογιστής, δικηγόρος, σύμβουλος εργασίας και, προφανώς, αρκετοί εκπαιδευτικοί, καθώς προσφέρονται μαθήματα αγγλικών και υπολογιστών, αλλά και ενισχυτική διδασκαλία στα παιδιά της περιοχής.

«Υπάρχει δίπλα μας κόσμος που δεν ζει σε ένα σπίτι με τον ορισμό που ξέρουμε, ζουν σε καταστήματα που τους έχουν παραχωρηθεί, σε κτίρια χωρίς ρεύμα, χωρίς ασφάλεια. Το 75% των 800 ανθρώπων που έχει ήδη προσφύγει στο “Επίκεντρο” ζει με οικογενειακό εισόδημα μέχρι 5.000 ευρώ, ενώ το 12% του πληθυσμού είναι μονογονεϊκές οικογένειες», σημειώνει. Και εντάξει οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι εκπαιδευτικοί, ο ψυχολόγος. Ο δικηγόρος και ο λογιστής, τι χρειάζονται; Κι όμως, η παρουσία τους μοιάζει καταλυτική. Ο λογιστής και ειδικά ο δικηγόρος για έναν άνθρωπο σε αποκλεισμό αποτελεί, λόγω οικονομικής αδυναμίας, άπιαστο όνειρο. «Η συντριπτική πλειονότητα δεν είχε κάνει φορολογική δήλωση τα τελευταία 5 έως 7 χρόνια και η απάντηση που μας έδιναν ήταν πως “δεν είχα 20 ευρώ για να πληρώσω ένα λογιστή”», εξηγεί η κ. Χατζηιωάννου, κάνοντας λόγο για έναν φαύλο κύκλο, καθώς «αν κάποιος δεν έχει φορολογική δήλωση, δεν μπορεί –ακόμη κι αν δικαιούται– να λάβει επιδόματα, να υποβάλει αίτηση για κοινωνικό τιμολόγιο, να εκδώσει εκπτωτικό εισιτήριο στα ΜΜΕ».

Από την Αιθιοπία και άλλες χώρες της Αφρικής, στο κέντρο της Αθήνας, στον Κολωνό. «Από την επαφή μου με τον κόσμο είτε εδώ είτε στα ταξίδια μου, έχω καταλήξει σε ένα συμπέρασμα: δεν υπάρχει περίπτωση να δώσεις αγάπη, να μιλήσεις σε κάποιον με κατανόηση, με σεβασμό και συμπόνια, να τον κοιτάξεις με βλέμμα ειλικρινές και να μην πάρεις ακριβώς τα ίδια.

Το έχω νιώσει με ανθρώπους αγνώστους στην Αφρική, το νιώθω και εδώ στον Κολωνό. Καθημερινά βλέπω ανθρώπους που έχουν μέσα τους το καλό».

Το «Επίκεντρο»

Με βασικό υποστηρικτή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και δευτερευόντως από δωρεές του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη, της Vodafone και του ιδρύματος ΤΙΜΑ, το «Επίκεντρο» αναμένεται σε λίγες ημέρες να κλείσει έναν χρόνο λειτουργίας.

Στην οδό Πέτρας 93 στον Κολωνό, παιδιά και έφηβοι μπορούν να συμμετάσχουν σε 14 εργαστήρια με διάφορες θεματικές, όπως η τέχνη, το θέατρο, η ρομποτική, το Διαδίκτυο, η ξυλουργική, ενώ παράλληλα λειτουργούν 7 δεκαμελή τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας για όλες τις τάξεις του δημοτικού, τρία τμήματα αγγλικών για παιδιά και εφήβους και τρία τμήματα εκμάθησης ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Του Γιώργου Π. Τερζή